Zoeken
Ontwakend landschap route Groningen
Ontwakend Landschap – Route Noordpolder, 18 km
Zaterdag 18 juni start tussen 4.00 en 4.30 uur
Start de route vanaf de parkeerplaats in Noordpolderzijl langs de dijk naar het noordoosten, langs de zeekant van de dijk.
Dat de kweldernatuur zo bijzonder is, komt door de zee. Wie hier leeft, kan tegen zout en dat is maar weinigen gegeven. Net als bij woestijnplanten weten de kwelderplanten dankzij dikke bladeren, waslagen, zoutklieren en andere specialismen te overleven. Toch is het niet overal even zout. Een kwelder bestaat uit zones. Dichtbij zee, bij de rijshoutdammen, steken uit het slik de planten die het beste tegen zout kunnen: schorrekruid en zeekraal. Zeekraal is ziltig van smaak en doet het goed in salades. Dichter bij de dijk en in de diepere greppels, waar het zeewater nog rijkelijk vloeit, groeien planten als zeealsem en zeeaster. Hoger op de kwelder vinden we zoutmelde, rood zwenkgras en zeekweek. Zeekweek vormt op sommige kwelders een probleem. De tarweachtige plant rukt op, waardoor de kwelder verruigt, bepaalde vogelsoorten verdwijnen en andere kwelderplanten zoals zoutmelde geen schijn van kans maken. Tegenwoordig pakken de oevereigenaren en gebruikers gezamenlijk de zogeheten ‘verkweking’ aan. Beweiding door paarden, koeien en schapen houdt de plantengroei kort en gevarieerd. Bron: Wandelroute Noordpolderzijl Kwelders | Het Groninger Landschap
Steek na 6 km te hebben gelopen de dijk over en sla na 6,5 km rechtsaf de Lauwersweg in bij de parkeerplaats het ‘Uithuizerwad’
Dit gebied is in de loop der eeuwen buit gemaakt op de Waddenzee. Aan de waddenkust zijn kwelders aangelegd, die uiteindelijk bedijkt werden. Zo kroop de kust steeds verder naar het noorden. In de omgeving zijn talloze oude en nieuwe dijkjes te zien. Het Uithuizerwad bestaat uit het buitendijkse kweldergebied Uithuizerwad en de binnendijkse Ruidhorn. Buitendijks groeit lamsoor en zeealsem. Binnendijks broeden in het voorjaar veel kluten. Daarom is het Uithuizerwad niet toegankelijk. Vanaf het parkeerterrein bij de Ruidhorn kan je naar twee vogelkijkwanden lopen. De beide gebieden zijn ook vanaf de dijk goed te overzien. Lees verder
Bron: Natuurmonumenten
Na weer 1,4 km sla je weer rechtsaf, de Emmaweg in
Al voor de bedijking van de Noordpolder was er op de kwelder bewoning te vinden. In 1811 wordt de Noordpolder bedijkt en toen is de buurtschap Noordpolderzijl is ontstaan. Door de inpoldering verdwijnt de open zeeverbinding met de dorpen Usquert en Warffum. Voor de kleine vissersboten uit Usquert, die voornamelijk op garnalen vissen, wordt Noordpolderzijl daarom de nieuwe thuishaven. De vissersboten van Usquert zijn inmiddels uitgeweken naar Lauwersoog en de Eemshaven. Ook vormt de zeehaven van Noordpolderzijl vele jaren het decor voor de robbenjacht op het Wad. Voor veel vissers is de jacht op zeehonden een bron van inkomsten. De zeehonden worden beschouwd als schadelijke dieren. Ze beschadigen de netten en kapen vis voor de neus van de vissers weg. Jagers krijgen tot 1942 zelfs een premie voor elke afgeschoten zeehond. In 1962 wordt de jacht op zeehonden verboden.
Na een kilometer volg je de weg mee die linksaf buigt en na nog eens 300 meter buigt de weg weer naar rechts. Je loopt nu tussen de boerderijen en landerijen door.
Na een kleine 400 meter sla je voor de boerderij aan de Emmaweg 15 linksaf, en volgt deze weg tot het einde van de weg.
Robbenjagen. Tot 1957 hét tijdverdrijf voor rijken. Wie zich in naoorlogs Groningen wil vermaken schiet zeehonden af en roept daarbij de hulp in van één van de robbenjagers. Siepko ‘Ko’ Teerling is de bekendste en beroemdste. Jaarlijks legt hij zeshonderd – vooral jonkies – om, gewild om hun bont. Graag gaan toeristen met hem op safari en poseren als volleerde jagers trots met hun buit in het haventje van Noordpolderzijl.
Wellicht beklimmen zij daarna het platte dak van ’t Zielhoes om, hangend over de balustrade, Rottumeroog te spotten. Ziet geschiedschrijver Plinius de Oudere deze ’molshopen’ ook als hij met de Romeinen naar de Lage Landen vaart? De bewoners omschrijft hij als de ’’armzaligste schepselen ter wereld’’. Zo armzalig zijn de latere bewoners niet als in 1811 de Noordpolder gereed komt. Met dank aan Napoleon die dan de scepter zwaait over het Koninkrijk Holland. Boeren bouwen hun ’paleizen’ in wat de grootste kustpolder van Groningen zal worden, 2200 hectare.
Geert Reinders is één van hen. Een man om U tegen te zeggen, die het zich permitteert op het erf van Groot Zeewijk een familiegraf in te richten. Zijn opa, ook een Geert, ontdekt een vaccin tegen runderpest en hij, de kleinzoon, is de eerste die met aarden pijpen het land draineert. Binnenshuis introduceert hij decoratief behang aan de muren, een novum voor die tijd. Reinders is met 200 hectare land en 40 man in dienst, landbouwer nummer één in Groningen.
Na een kilometer lopen kom je uit op de Lauwersdwarsweg en je slaat hier rechtsaf, de Oosterlijke Polder Op weg op en na 100 meter ga je linksaf de Middendijk op.
In 1995 bezoekt een beroemde buitenlander de Noordpolder, in zijn tijd en in zijn genre de nummer één van de wereld, Bob Dylan. Fietsend vanuit Groningen strijkt de muzikant neer in het noordelijkste café van Groningen, ’t Zielhoes. Naderhand herinnert hij zich die plek nog als hij naar een kennis mailt:
’’We drank coffee in a café, with a strange owner. He just sat there. But you know, I liked it, because it was the first place where people didn’t gaze at me.’’
Na 3,7 kilometer sla je rechtsaf de Zijlweg op.
Op ongeveer een kilomater afstand zie je links de met boomsingels omkranste boerderijen Groot Zeewijk en Klein Zeewijk, gelegen op huisterpen, groene wierden of zeewijken genoemd. Toevluchtsoord voor mens en dier. Ziet geschiedschrijver Plinius de Oudere deze ’molshopen’ ook als hij met de Romeinen naar de Lage Landen vaart? De bewoners omschrijft hij als de ’’armzaligste schepselen ter wereld’’. Zo armzalig zijn de latere bewoners niet als in 1811 de Noordpolder gereed komt. Met dank aan Napoleon die dan de scepter zwaait over het Koninkrijk Holland. Boeren bouwen hun ’paleizen’ in wat de grootste kustpolder van Groningen zal worden, 2200 hectare.
Foto: Groot Zeewijk (Google)
Na een kilometer te hebben gelopen over de Zijlweg ben je weer terug bij Noordpolderzijl
Bovenstaande tekst is grotendeels afkomstig uit de Kwelderroute van het Groninger Landschap
Praktische informatie
Om de zon op te zien komen, raden we aan om tussen 4.00 en 4.30 uur te starten.
Overnachtingen in de buurt
Vind je het prettig om in de Noordpolder te overnachten zodat je op tijd kunt starten? In Noordpolderzijl zijn vijf trekkershutten beschikbaar en zes camperplaatsen.
Adres start- en eindpunt
Zijlweg 4
9988 TD Usquert
Groningen
Ontwakend Landschap – Route Noordpolder, 18 km
Aanmelden
Wil je deze route lopen op 18 juni? Meld je dan hier aan en je krijgt de route, met daarbij een nachtkaart thuisgestuurd.